Groot hart voor AED's

Dagblad Tubantia (28 januari): 'AED's vallen uit door achterstallig onderhoud. Het is de noodkreet van Henk Poort namens stichting Twente Hart Safe.

'We hebben het zo mooi voor elkaar in Twente. We zijn koploper ten opzichte van de rest van Nederland als het gaat om het aantal AED's per vierkante kilometer waarmee burger- hulpverleners levens redden.

Ook het aantal goed opgeleide burgerhulpverleners is hier hoog... Maar alle moeite en investeringen dreigen verloren te gaan als het onderhoud aan de apparatuur achter blijft. Daarmee holt de veiligheid en betrouwbaarheid van de AED's achteruit.

We hebben meer donateurs nodig. Meer bedrijven en particulieren die een bijdrage willen doen om samen de kwaliteit van onze AED's hoog te houden. Uiteraard beschikken we over een ANBI-status, zodat de gulle gever gebruik kan maken van fiscale voordelen', licht Poort toe. 'Ook vragen we bedrijven die nu hun AED nog binnen de eigen bedrijfsmuren hebben hangen, om deze naar buiten te verplaatsen. Zo blijven deze ook buiten werktijden bereikbaar. En geloof me; inmiddels is bewezen dat 80% van alle hartfalen plaatsvindt bij mensen thuis, in de vooravond, nacht en vroege ochtenduren. Dus ondernemers, verplaats die AED naar buiten. Daarmee verkleint u het risico dat iemand in de buurt van uw bedrijf overlijdt, terwijl uw deuren gesloten bleven.'

'AED is een afkorting

die ik niet meer hoef toe te lichten? zo ingeburgerd is deze term voor een defibrillator inmiddels. Deze apparaten hangen op veel plekken in dorpen, steden en in het buitengebied. Voor omstanders van iemand die door hartfalen uitvalt, is beschikking over zo'n apparaat essentieel. Hij of zij kan namelijk met een gebruiksvriendelijke AED, een elektrische schok toedienen waardoor de kans veel groter wordt, dat het hart weer z'n normale ritme aanneemt. Wacht', zegt Henk Poort, 'ik slinger de computer even aan. Dan laat ik zien hoe het in Hengelo zit met de dekking als het gaat om AED-dichtheid. Collega Edwin de Jong heeft dit, met andere vrijwilligers van Twente Hart Safe, prachtig in kaart gebracht. Cirkels rond de locaties van AED's geven aan dat er nog maar weinig 'witte vlekken zijn' in Hengelo. Plekken dus waar binnen een afstand van 3 minuten, geen AED hangt. Keerzijde van deze medaille is dat inmiddels ongeveer 25% van alle AED's, onbruikbaar is door achterstallig onderhoud. 'En als we niet ingrijpen, loop dat aantal dagelijks op. Bovendien hangen nog teveel AED's bij bedrijven binnen. In goed overleg met ondernemers zijn deze overdag wel toegankelijk en bereikbaar voor medewerkers én voor burgerhulpverleners op straat. Maar helaas houdt dit op zo gauw het vijf uur is, en de deur op slot gaat. Het naar buiten verplaatsen van de AED in een stevige beschermkast, kost geld. De gemeente Hengelo heeft al subsidie beschikbaar gesteld om tegemoet te komen in deze kosten voor bedrijven en particulieren. Ik hoop dat meerdere gemeenten dit goede voorbeeld volgen.

Als ervaringsdeskundige

weet Henk Poort (47 jaar) waarover hij praat. In 2006 had hij binnen een uur maar liefst drie keer een hartstilstand. 'Ik was onderweg naar mijn dochter omdat zij onwel was geworden. Ter plaatste knapte zij al snel op, maar kreeg ik een hartinfarct. De ambulance die eigenlijk voor haar kwam, nam mij dus mee naar het ziekenhuis.'Sindsdien staat Henk Poort, wiens vader op z'n 42ste overleed aan een infarct, onder controle van de cardioloog. Een paar maand geleden werden opnieuw enkele stents geplaatst in zijn kransslagaders. 'Ja', grapt hij, 'ik een echte hartenbreker.' De gebeurtenis in 2006 was voor Poort directe aanleiding om de Stichting Twente Hart Safe op te richten. 'Mijn leven werd in die ambulance gered met een AED. Ik wil dat andere mensen met hartfalen, ook gered worden. Op 4 mei 2007 was de Stichting Twente Hart Safe een feit. Het belangrijkste doel van de Stichting is dat er maatschappelijk draagvlak ontstaat voor een aanpak die ertoe leidt dat zoveel mogelijk mensen met een plotselinge hartstilstand gered worden. Daarvoor is de inzet van burgers, bedrijven en overheid nodig, die nauw samenwerken met professionele hulpdiensten.'

Twente Hart Safe

is geen commerciële instelling, maar een ideële stichting zonder winstoogmerk. 'Dat betekent dat we, inmiddels met een flink team bestaand uit 19 goed opgeleide vrijwilligers, tegen kostprijs werken. Aan voorrijdkosten doen we niet, en bij onderhoud aan een AED betaalt de eigenaar uitsluitend de kosten voor bijvoorbeeld nieuwe batterijen en eventuele te vervangen onderdelen. Moeten we een AED meenemen voor reparatie, dan zorgen we gratis voor een vervangend apparaat. En is de AED aan vervanging toe, dan behoort inruilen tegen een aantrekkelijke prijs zelfs tot de mogelijkheden', vertellen de heren. 'Vrijwel elke AED is voorzien van een statusindicator; een groen lichtje / verklikker dat knippert om aan te geven dat 'ie oké is. Blijft het lampje uit, bel dan Stichting Twente Hart Safe en we staan binnen een paar uur bij u op de stoep.' Trotst zijn Henk Poort en Edwin de Jong ook op de regeling die inging op 1 januari 2018. 'Daarvoor zijn we naar voormalig minister Edith Schippers in Den Haag geweest. Landelijk heeft zij ervoor gezorgd dat AED's die ingezet zijn met tussenkomst van een ambulancedienst, kosteloos weer gebruiksklaar gemaakt worden. In het werkgebied van Ambulance Oost betekent dit dat de eigenaar de factuur bij hen mag indienen en dat zij zorgen voor dekking van deze onkosten.'

Particulieren en bedrijven

weten Stichting Twente Hart Safe steeds beter te vinden. Voor de aankoop van een kwalitatief uitstekende AED tegen een eerlijke prijs, maar ook voor onderhoud, hulpmiddelen en opleidingen. In 2010 ontstond vanuit Stichting Twente Hart Safe de Stichting Reanimatie- en AED Opleidingen Twente. 'We zijn partner van de Nederlandse Hartstichting en door de Nederlandse Reanimatie Raad (NRR) erkend als opleidingsinstituut. Al onze instructeurs zijn gecertificeerd door de NRR. Meerwaarde van onze instructeurs is dat zij allemaal werkzaam zijn in het medische circuit. Dat maakt dat ze tijdens de cursus kunnen vertellen over relevante en actuele praktijkvoorbeelden. Iets wat de cursisten als zeer waardevol ervaren. Uiteraard leren cursisten op de eerste plaats hoe te acteren als ze met een slachtoffer te maken krijgen.

Daarnaast is er ook aandacht voor het omgaan met familie, omstanders en passanten. Sommige mensen volgen de AED opleiding vooral om te kunnen reanimeren op het moment dat er iemand in de naaste omgeving getroffen wordt door falende circulatie. Maar gelukkig kiezen veel getrainde vrijwilligers ervoor om inzetbaar te zijn via het alarmeringssysteem Hartslagnu.nl (voorheen AED Alert). Daarmee zend de meldkamer bij Ambulance Oost een alarm uit naar alle geregistreerde burgerhulpverleners die aanwezig zijn binnen een bepaalde afstand tot het slachtoffer..

In een ideale situatie

zou er binnen een straal van 250 mtr, minimaal 20 burgerhulpverleners aanwezig zijn en 1 goed functionerende en bereikbare AED. Henk Poort lacht: 'zover zijn we nog niet, maar daar streven we wel naar. En dat doen we door te blijven werken aan het zo gunstig mogelijk maken van de omstandigheden. Zo zorgen we dat bedrijven die dat willen, een notariële akte ontvangen met betrekking tot de schenking. Uit zo'n akte blijkt dat de donatie die zij doen, volledig ten goede komt aan de doelen waarvoor de Stichting Twente Hart Safe staat. We zijn een 100% transparante organisatie. Ook geven we lezingen bij verenigingen en gastlessen op scholen over ons werk. En steeds weer komen mensen, jong en oud, ook daar tot de conclusie; niets zo erg dan toekijken naar iemand in levensnood, zonder iets te kunnen doen. Daarom; volg onze reanimatiecursus en/of geef aan Stichting Twente Hart Safe.

Stichting Twente Hart Safe en Stichting Reanimatie- en AED Opleidingen Twente vindt u aan de Eikstraat 53, hartje Hengelo. of bel 074 357 74 82.

Rabobank Magazine voor leden van Rabobank Centraal Twente

Tekst: Ellen ter Riele

Foto's: Marloes Hemmelder